در بحران کرونا، همۀ ما باید برای پیشگیری از شیوع بیشترِ آن، ماسک بزنیم. این را چند ماه بعد از جهان‌گیر شدن این ویروس به کمک تحقیقات پزشکی فهمیده‌ایم. رسانه‌ها و دولت‌ها هم تمام تلاششان را برای اطلاع‌رسانی و الزام به انجام این کار کرده‌اند.
اما همۀ ما اگر بخواهیم هم می‌توانیم روزانه در محیط‌های عمومی ماسک داشته باشیم؟ خواستن همیشه به معنای توانستن است؟ برای گروه‌های درآمدی پایین، اضافه شدن هزینۀ روزانۀ خرید ماسک تا چه میزان شدنی است؟ گروه‌هایی که به واسطۀ تورم افسارگسیختۀ این سال، در تامین خوراک، مسکن، حمل‌ونقل و درمان نیز دچار چالش شده‌اند.
در همین دوران، مطالبۀ عمومی توزیع ماسک رایگان بین اقشار آسیب‌پذیر بارها مطرح شد. مطالبه‌ای که البته توسط تصمیم‌گیران پاسخ درخوری نداشت. اما در همین زمان گروه‌های مردم نهاد منتظر پاسخ نهادهای تصمیم‌گیر نماندند و با کمک گرفتن از عموم مردم تولید و توزیع ماسک رایگان بین گروه‌های کم‌درآمد را عملیاتی کردند. سرو مهر، یکی از این گروه‌ها بود که با جمع‌سپاری توانست یک کارگاه خیاطی را در جنوب تهران تجهیز، و روزانه تعدادی ماسک برای استفادۀ گروه‌های کمتر برخوردار تولید کند.
داستان کمپین کراودفاندینگ «پویش تولید ماسک»
«در بحران کرونا همگی ماسک می‌زنیم! اما کسانی هستند که توان تهیه ماسک ندارند. گروه خیریۀ سرو مهر می‌خواهد با کمک شما کارگاهی راه‌اندازی کند تا برای کودکان کار و پاکبانان ماسک تولید کند. شما هم با مراجعه به ratacf.ir می‌توانید در این راه قدمی بردارید!» این توضیح کوتاه، نقطۀ آغاز کمپینی بود که توانست در چند هفته بیش از مبلغ تعیین شدۀ اولیۀ کمپین، از جمع کمک بگیرد.
کمپین «پویش تولید ماسک» در مرداد 99، در پلتفرم تامین مالی جمعی راتا کارش را آغاز کرد. این کمپین هدفش را جذب 10 میلیون تومان سرمایه برای خرید چرخ خیاطیِ ویژۀ تولید ماسک، تعریف کرده بود. کمپینی که در توییتر و اینستاگرام نیز با استقبال مخاطبان همراه شد. عموم افراد می‌توانستند به ازای حمایت از کمپین، تعدادی ماسک برای کودکان کار و رفتگران پیش‌خرید کنند.
بسته‌های پاداش این کمپین، از 8500 تا 125000 تومان در نظر گرفته شده بود. همچنین افراد می‌توانستند مبلغ دلخواهشان را نیز تعیین و به صاحبان کمپین پرداخت کنند. ما به ازای هر 2500 تومان حمایت، سرو مهر متعهد به تولید و توزیع یک ماسک رایگان بین اقشار آسیب‌پذیر می‌شد. این کمپین در نهایت توانست نظر 67 حامی را به خود جلب کند و با سرمایۀ جذب شدۀ: ۱۰,۱۶۲,۸۱۳ تومان به موفقیت برسد. این گروه با این سرمایه متعهد شد تا 4065 ماسک تولید و به رایگان بین اقشار آسیب‌پذیر جامعه توزیع کند.
پس از دوندگی‌ها و پیگیری‌های متوالی از سوی اعضای جمعیت سرومهر، سولۀ کوچکی در فرهنگسرای فجر منطقۀ خزانه به پویش تولید ماسک بهداشتی اختصاص داده‌شد. سپس نظافت کارگاه آغاز شد و با نصب حفاظ، کولر، برق‌کشی و تهیۀ قفل‌های مناسب پیش‌نیازهای فعالیت کارگاه آماده شد. پس از آن با قرض گرفتن چرخ خیاطی از تعدادی از حامیان این کمپین، خرید دو عدد چرخ خیاطی دیگر و تعمیر همگی آن‌ها، کارگاه رسما آغاز به کار کرد. از ابتدا ۴ نفر در کارگاه مشغول به کار شدند و در جهت توانمندسازی ایشان آموزش‌های مقدماتی خیاطی برگزار شد.
روند تولید در حال حاضر به این شکل است: پس از تهیۀ بدنۀ ماسک، کش و فیکساتور آن‌ها در کارگاه دوخته و دور دوزی نهایی می‌شود.
اکنون پس از گذشت یک ماه، ۲۰۰۰ عدد ماسک تولید شده‌است و تعداد ۴۰۰ عدد ماسک نیز به جمعیت ستاک سپرده شد تا به رایگان میان کودکانی که به ناچار هزینۀ معاش خود و خانوادۀ خویش را از تفکیک و جمع‌آوری زباله‌های شهر تامین می‌کنند، پخش شود.
تمامی هزینه‌های تجهیز این کارگاه به علاوۀ حقوق ماه اول نفرات شاغل، از سرمایۀ جذب شده از کمپین «پویش تولید ماسک بهداشتی» تامین شده‌است. بار دیگر خودمان چارۀ خود شدیم.
نهال سرو مهر، کِی کاشته شد؟
سرو مهر که جمعیتی دانشجویی و مردمی است فعالیت خود را از اسفند ماه 1396 آغاز کرد. این گروه همواره در جهت بهبود ابعاد گوناگون زندگی کودکان کار، نیازمند و جاماندگان از تحصیل و آگاهی بخشی عمومی در حیطۀ آسیب‌های اجتماعی، به خصوص کودک کار گام برداشته.
تأمین نیازهای اولیه، کمک به وضعیت تحصیلی، درمانی، روانشناختی و توانمندسازی کودکان آسیب دیده و افزایش دانش اجتماعی، همدلی و هم‌افزایی عموم مردم از رسالت‌های اصلی این گروه است. نیروی انسانی این جمعیت عموماً از بدنۀ دانشجویی کشورند. هزینه‌های اقدامات عملیاتی این جمعیت نیز از طریق کمک‌های مردمی و بخصوص برنامه‌های فروش خیابانی تامین می‌شود.
از جمله اقدامات عملیاتی قبلی این گروه، فروش گل برای تأمین هزینه‌های مربوط به تهیۀ مواد غذایی و بهداشتی بوده. بسته‌هایی که نهایتاً در بین گروه‌های کمتر برخوردار شمس‌آباد توزیع شد. آزادی دو نفر از زندانیان جرایم غیرعمد نیز از اقدامات این گروه بوده است. جمعیت سرو مهر همچنین با فروش مداد در تابستان ۹۷، توانست برای گروهی از کودکان کار، لوازم تحریر کامل و کتب درسی تهیه کند.
جمعیت سرومهر در ادامۀ همین فعالیت‌هایش بود که مبتنی بر مسئولیت اجتماعی‌اش، تصمیم گرفت آستین‌هایش را بالا بزند و پویش تولید ماسک رایگان را راه بیندازد. آن‌ها پس از موفقیت کمپین کراودفاندینگشان در پلتفرم راتا، کارگاه کوچکی را در فرهنگسرای فجر در محلۀ علی‌آباد تهران فعال کردند و چند نفر از زنان سرپرست خانوار جهت تولید ماسک در این کارگاه مشغول به کار شدند.
این گروه ظرف یک ماه بعد از موفقیت کمپین و دریافت مبلغ جمع‌سپاری شده توانست کارگاهش را تجهیز و به تولید روزانه 150 ماسک بهداشتی برسد. ماسک‌هایی که در پایان هر هفته پس از ضدعفونی در مراکز مربوطه، بین افراد نیازمند پخش می‌شود. اقدامی که علاوه بر اشتغال‌زایی زنان سرپرست خانوار، به بهبود سلامت عمومی در شرایط همه‌گیری بیماری کرونا نیز کمک می‌کند.
