مجلۀ دانشجویی زنبق، چند سال است که در دانشگاه تهران منتشر می‌شود. این مجله که در حوزۀ زنان فعالیت می‌کند، تا به حال 13 شماره منتشر کرده است.
حمراء رضایی، مدیر مسئول این مجله برای تامین هزینه‌های شمارۀ سیزدهم مجله به سراغ پیش‌فروش آن از طریق کمپین کراودفاندینگ پاداش‌محور آمد.
او در توضیحات کمپینش نوشت: «در بحبوحه‌ای به سر می‌بریم که ابزار قدرتمند رسانه در دست کسانی است که از فمینیسم، مفهوم برابری و راه‌های رسیدن به جامعۀ برابر، چهره‌ای مبتذل ساخته و آن را به جامعه ارائه می‌دهند. زنبق مجله‌ای است که تلاش می‌کند با محوریت مسئلۀ زنان به سراغ موضوعات مختلف این حوزه برود. زنبق می‌خواهد تا جای ممکن خود را به واقعیت زیستِ زنان ایرانی نزدیکتر کند. همراهی شما با کمپین پیش‌فروش شمارۀ سیزدهم این مجله، راه را برای شنیده شدن ایده‌ها و صداهای جدیدتری در حوزۀ زنان هموار خواهد کرد.»
این کمپین در نزدیک به یک ماه با همراهی 78 نفر توانست بیش از 5 میلیون منابع جذب کند. بعد از پایان مراحل جمع‌سپاری کمپین، مجله به چاپ رسید و برای حامیان این کمپین ارسال شد. افرادی که در این کمپین شرکت کرده بودند یا مخاطبان مجله بودند و یا حامیان ویژۀ آن. حامیان می‌توانستند با پرداخت 500هزار تومان، علاوه بر پیش‌خرید مجله نامشان را به عنوان حامی مالی در شناسنامۀ مجله ببینند. همچنین افراد با پرداخت 50 هزار تومان این شانس را داشتند که شمارۀ پیشین مجله را نیز از آن خود کنند.
زنبق چیست؟ از کجا شروع شد؟ و به کجا رفت؟
آبان ماه سال 1392، سرآغاز فعالیت نشریۀ دانشجویی زنبق در دانشگاه تهران است. این نشریه در چند شمارۀ نخست خود همانند سایر نشریات فعال در دانشگاه، به مسائل سیاسی، فرهنگی و اجتماعی روز می‌پرداخت. اما در اسفند ماه 92 به مناسبت 8 مارس، روز جهانی زنان اقدام به انتشار ویژه‌نامه‌ای نمود و از آن پس در شماره‌های بعدی، موضوعات خود را منحصراً به حوزۀ زنان و مسائل مرتبط با برابری جنسیتی محدود کرد؛ چرا که در آن زمان هیچ نشریه‌ای در دانشگاه تهران به صورت تخصصی در این زمینه فعالیت نداشت. بنابراین لزوم انتشار نشریه‌ای که به صورت مداوم به طرح دغدغه‌های زنان و مسائل آنان در میان دانشجویان بپردازد احساس می‌شد.
امتیاز نشریۀ زنبق از ابتدا تا کنون به اشخاص حقیقی تعلق داشته‌است. اما حلقۀ صفر این تیم، همگی از اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران بوده‌اند. طی جلسه‌ای که در اردوی تشکیلاتی تابستان 93 توسط فعالان زن مجموعه برگزار شد، اعضای حاضر در جلسه تصمیم گرفتند تا به منظور ایجاد دغدغه در میان قشر دانشجو و همچنین ارتقای سطح تشکیلاتی زنان در مجموعه، اقدام به فعالیت مشترکی در حوزۀ زنان کنند و از چالش‌هایی که به واسطۀ نقش‌های جنسیتی خود در جامعه با آن مواجه هستند، حرفی بزنند.
در واقع هدف اولیۀ این جمع ایجاد یک شبکۀ اجتماعی بود که افراد با دغدغه‌های مشترک در آن گرد هم بیایند و با هم ارتباط برقرار کنند و ضمن طرح مشکلات ناشی از عدم برابری جنسیتی در جامعه، برای سوق دادن زنان به سلسله مراتب بالای تشکیلاتی از همدیگر حمایت کنند.
به همین خاطر پیشنهاد شد که نشریۀ زنبق از این به بعد به انعکاس مسائل زنان اختصاص یابد. همچنین اعضا تلاش کردند تا با استفاده از ظرفیت‌های انجمن به برگزاری برنامه‌های مختلفی از جمله حلقۀ مطالعاتی، همکاری با سمن‌ها، اجرای پرفورمنس، مناظره، مدرسۀ تابستانی، پخش مستند و ... بپردازند. بر خلاف استقبال و حمایتی که زنبق در آغاز فعالیت خود از سوی انجمن دریافت می‌کرد، بعدها به دلایلی همچون درگیر شدن فعالیت‌های تیم در بازی‌های سیاسی تشکیلاتی، استفاده از زنبق از سوی جریان‌های مختلف فعال در انجمن در راستای منافع تشکیلاتی و اختلاف نظراتی که میان طیف‌های گوناگون درون انجمن بر سر فعالیت زنبق وجود داشت، به اینجا رسید که فعالیت‌های زنبق از حواشی انجمنی خارج شود و مستقل از این گروه به فعالیت بپردازد.
با خروج تدریجی تیم زبنق از انجمن شبکۀ حمایتی‌ای که پیشتر به توضیح آن پرداخته شد نیز از بین رفت. اما این وضعیت به مثابه یک شروع جدید برای زنبق بود. زیرا فعالیت‌های آن مطلقا در قالب نشریه متمرکز می‌شد و همین مسئله منجر به ارتقای سطح کیفی نشریه شد. کم کم از فعالان حقوق زنان در خارج از دانشگاه به عنوان عضو هیئت تحریریه دعوت به همکاری شد و حجم ترجمۀ مقالات انگلیسی زبان مرتبط با پرونده‌های نشریه افزایش پیدا کرد.
در این مدت از سوی فعالان مطبوعاتی سایر دانشگاه‌های ایران هم که دغدغۀ فعالیت در حوزۀ زنان و برابری جنسیتی داشتند ارتباطاتی شکل گرفت و از زنبق خواسته می‌شد تا تجربیات خود را با ایشان به اشتراک بگذارد. از آن زمان راه زیادی طی شده تا استقلال زنبق به رسمیت شناخته شود. تا مدت زمان زیادی کماکان ماحصل زنبق، انتقادات وارده برآن و حواشی مربوط به آن، در نهایت به انجمن اسلامی نسبت داده می‌شد. درحالی که این قضیه، دیگر سوء تفاهمی بیش نبود.
زنبق چه کار می‌خواهد بکند؟
اساساً اولویت‌بندی در پرداخت به مسائل اجتماعی به‌ویژه مسائل مرتبط با برابری جنسیتی اشتباه است، زیرا هیچ شاخصی برای تعیین اولویت‌های اجتماعی نمی تواند به سادگی مسئلۀ زنان را نادیده بگیرد. زنجیر سلطه آنچنان قدرتمند است که همۀ ابعاد زندگی زنان از راه رفتن در خیابان تا روابط اجتماعی و از نقش‌های خانوادگی تا روابط قدرت را در برمی‌گیرد، فلذا چنین آفتی زمانی از جامعه می‌رود که برابری در کلیت زندگی نمود پیدا کند. ضمنا تاکید بر زنان ابدا به این منظور نیست که مردان را قربانی سیستم پدرسالار نبینیم. هر جا و در هر عرصه‌ای که زنان به حاشیه رفته‌اند، حقی از ایشان سلب شده یا به طور کلی از حقوق برابر با هم‌نوعان خود یعنی مردان جامعه برخوردار نبوده‌اند، مردان نیز کم و بیش در معرض آسیب قرار گرفته‌اند. از این رو طرح مسائلی که کمتر در جامعه به آن پرداخته شده به معنای بی اهمیت بودن آن نیست.
از طرفی زنبق از ابتدا همواره در تلاش بوده تا به مثابه چتری عمل کند که محتواهای متنوعی را در حوزه‌های مختلف تحت پوشش خود در آورده و از جوانب گوناگون از آن‌ها سخن به میان آورد تا در ذهن مخاطب خود دغدغه‌های متعدد ایجاد کند.
بیشتر کمپین تبلیغاتی این مجله در توییتر پیش رفت. این کمپین همزمان شد با افزایش نگرانی‌ها از همه‌گیر شدن کرونا در کشور. به همین خاطر صاحب این کمپین زمان بیشتری برای تبلیغات کمپینش صرف کرد تا بتواند توجه افراد را به این کمپین کراودفاندینگ جلب کند. یکی از کاربران توییتر نوشت: «امسال زنبق به دلایل زیادی تو پیچ و خم‌های مختلف افتاد ولی سرانجام به غول مرحله آخر رسید: هزینه چاپ! برای این که هزینه‌ها همه چندین برابر شدن تصمیم گرفته از همه بخواد کمک کنن تا به چاپ برسه. پس منتشر کنید فراخوانش رو و تا می‌تونید کمک.»
موضوع شمارۀ سیزدهم مجلۀ زنبق، چالش های مرتبط با بکارت در جامعۀ ایرانی بود و سقط جنین گفته. نسخۀ الکترونیکی این شماره همزمان با نسخۀ چاپی آن منتشر شد.
